کشف سیارات:
سياره يك جسم بزرگ، گرد و سنگين است كه دور ستاره مي گردد و با نوري كه از ستاره به آن مي رسد، روشن مي شود. در منظومه شمسی ما نه سياره وجود دارد كه دور ستاره اي به نام خورشيد مي گردند. اين سياره ها به ترتيب فاصله از خورشيد عبارتند از: عطارد، ناهید، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس، نپتون و پلوتون.
البته پلوتون هميشه دورترين سياره از خورشید بزرگ ترين سياره منظومه شمسي مشتري ست. به دنبال آن زحل، اورانوس، نپتون، زمين، زهره، مريخ، عطارد و در آخر پلوتون كوچك قرار گرفته اند. مشتري آن قدر بزرگ است كه همه سيارات ديگر را مي توان در داخل آن جاي داد.
سيارات داخلي و سيارات خارجي تر
سيارات منظومه شمسي به استثناي پلوتون به دو دسته تقسيم مي شوند:
سيارات داخلي: كه نزديك به خورشيد مي گردند عبارتند از عطارد، ناهيد، زمين و مريخ. آنها نسبتاً كوچكند و بيشتر تركيبشان از سنگ است به آنها "شبه زمين " هم مي گويند. اين سيارات تعداد كمي ماه دارند يا اصلاً ماه ندارند. زمين بزرگ ترين سياره در اين دسته است. بقيه سيارات شبه زمين از 38 تا 95 درصد قطر زمين و 5/5 تا 85 درصد جرم زمين را دارند.
سيارات خارجي تر: شامل مشتري، زحل، اورانوس و نپتون هستند. آنها غول هاي گازي يا سيارات "شبه مشتري" ناميده مي شوند. جو آنها گازي ست و سطح خاكي ندارند. همه چهار سياره اصولاً از هيدروژن و هليوم ساخته شده اند. مقادير كمتري از عناصر آمونياك و متان در جوشان وجود دارد. آنها از 9/3 برابر تا 2/11 برابر قطر زمين و از 15 برابر تا 318 برابر جرم زمين را دارند. اين دسته از سيارات تعداد زيادي ماه دارند.
نهمين سياره يعني پلوتون فقط 19 درصد قطر و يك پانصدم جرم زمين را دارد. به عنوان يك سياره سنگي و يخي كوچك با مداري بزرگ تر از غول هاي گازي، پلوتون را نمي توان در هيچ يك از اين دو گروه طبقه بندي كرد. بعضي از ستاره شناسان باور دارند پلوتون اصلاً نمي تواند جزو سيارات اصلي باشد.
مشاهده سيارات
مردم شش سياره از سيارات داخل منظومه شمسي را از هزاران سال پيش مي شناختند. چون اين سيارات بدون تلسكوپ هم از زمين قابل ديدن هستند. سه سياره ديگر يعني اورانوس، نپتون و پلوتون در ابتداي دهه 1780 توسط ستاره شناسان كشف شدند. اين سه سياره را از زمين بايد با تلسكوپ ديد.
چرا سياره ها ثابت به نظر مي رسند و ستاره ها چشمك مي زنند؟
وقتي از زمين به ستاره ها و سياره ها نگاه مي كنيم متوجه مي شويم كه در زمينه پايداري نورشان با هم متفاوتند. سياره ها با نور ثابتي مي درخشند در حالي كه به نظر مي رسد كه
ستاره ها چشمك مي زنند.
چشمك زدن ستاره ها به خاطر حركت لايه هاي هوايي ست كه دور زمين را احاطه كرده اند. ستاره ها آن قدر از زمين دورند كه حتي وقتي كه با تلسكوپ به آنها نگاه مي كنيم فقط نقاط روشني از نور در آسمان به نظر می رسند. جو زمين نور ستاره اي را كه از ميان آن عبور مي كند خم مي كند. هنگامي كه مناطقي از جو حركت مي كنند نقاط نور مي رقصند و در درخشندگيشان تغيير ايجاد مي شود.
سياراتي كه خيلي به ما نزديكند از ميان تلسكوپ به شكل صفحات تخت گرد (ديسك) ريز به نظر مي رسند. جو، نوري را كه از نقاط مختلف روي صفحه تخت سياره مي آيد پراكنده مي كند. اما هميشه نور كافي از تعدادي از نقاط درخشان روي ديسك به زمين مي رسد كه باعث مي شود سياره ظاهر ثابتي داشته باشد.
شامل 24 صفحه Word