اسپوتینک 1 نام نخستین ماهواره ای است که توسط بشر به فضا پرتاب شد.این ماهواره توسط اتحاد جماهیر شوروی از پایگاه فضایی بایکونور به مدار زمین پرتاب شد.

برای کسب اطلاعات بیش تر به ادامه مطالب مراجعه فرمایید.

این ماهواره که با نام پی-اس-۱ یا ماهواره مقدماتی-۱ نیز شناخته می‌شد، به مدت سه ماه با سرعتی برابر ۲۹٬۰۰۰ کیلومتر در ساعت در مدار زمین حرکت می‌کرد و بطور متوسط هر ۹۲ دقیقه یکبار یک مدار کامل را می‌پیمود. سیگنال‌های رادیویی این ماهواره بصورت بیپ بیپ های متوالی با فرکانس ۲۰/۰۰۵ و ۴۰/۰۰۱ مگا هرتز به زمین مخابره می‌شدند، و توسط گیرنده‌های رادیویی در تمام نقاط زمین قابل دریافت بودند.

علاوه بر مخابره پیام‌های ساده، اسپوتنیک-۱ دمای سطحی، دمای درونی و فشار نیتروژن درون ماهواره را هم به زمین مخابره می‌کرد. باتری‌های شیمیایی اسپوتنیک-۱ به مدت ۲۲ روز امکان مخابره این اطلاعات به زمین را فراهم آوردند.

** دست آورد های علمی

ماهواره اسپوتنیک-۱ توسط موشک ماهواره‌بر R-7 به مدار زمین پرتاب شد. پرتاب اسپوتنیک-۱ چه از لحاظ علمی و چه از نظر سیاسی یکی از مهمترین رویدادهای قرن بیستم محسوب می‌شود. مطالعه امواج رادیویی دریافتی از اسپوتنیک در زمین، اطلاعات زیادی را در مورد حرکت امواج رادیویی در یونوسفر برای دانشمندان فراهم آورد. همچنین با اندازه‌گیری کاهش سرعت مداری اسپوتنیک-۱ به خاطر اصطکاک با لایه‌های بالایی اتمسفر زمین، پژوهشگران برای نخستین بار توانستند چگالی لایه‌های بالایی اتمسفر زمین را با دقت بالایی تخمین بزنند. مجله نیوساینتیست در مقاله‌ای در سپتامبر ۲۰۰۷، پرتاب اسپوتنیک را به دلیل شتاب دادن به سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی در زمینه دانش و فن‌آوری، به عنوان بزرگترین عامل توسعه دانش در تاریخ بشر به حساب آورده بود.

** مشخصات فیزیکی

ماهواره اسپوتنیک-۱ یک ماهواره کروی شکل آلومینیومی با قطر ۵۸ سانتیمتر بود که چهار عدد آنتن مخابراتی به بدنه آن متصل بودند. باتری‌ها، ابزارهای الکتریکی و دستگاه‌های مخابراتی آن در محفظه‌ای بسته در داخل آن قرار داشتند. درون اسپوتنیک-۱ با گاز نیتروژن و فشاری برابر ۱٫۳ بار (۱۳۰ کیلوپاسکال) پر شده بود.

زیر نظر داشتن فشار گاز نیتروژن درون ماهواره به دانشمندان کمک می کرد که از برخورد احتمالی خرده‌شهاب سنگها به اسپوتنیک-۱ مطلع شوند. در صورتی که چنین برخوردی باعث سوراخ شدن دیواره ماهواره می‌شد، افت فشار گاز را درپی می‌داشت. چنین حادثه‌ای در طول ۲۲ روز اول پرتاب اسپوتنیک رخ نداد، و بدین ترتیب نگرانی از وجود خرده شهاب سنگ‌های مرگبار در مدار زمین از میان رفت. بدنه اصلی ماهواره به صورت دو نیم‌کره به ضخامت ۲ میلیمتر ساخته شده بود که توسط ۳۶ پرچ کاملا به هم متصل شده بودند. این دو نیم‌کره توسط یک پوسته خارجی صیغل داده شده از جنس آلیاژ آلومینیوم-منیزیوم-تیتانیوم و به ضخامت یک میلیمتر محافظت می‌شد. همچنین دو جفت آنتن مخابراتی با زاویه ۳۵ درجه نسبت به محور افقی ماهواره روی بدنه اسپوتنیک قرار گرفته بود.

ارسال پیام‌های رادیویی از ماهواره اسپوتنیک-۱ به مدت ۲۲ روز و تا خالی شدن باتری‌های آن ادامه داشت. سرانجام ماموریت اسپوتنیک-۱ پس از سه ماه و طی مسافتی بیش از ۶۰ میلیون کیلومتر در مدار زمین، در تاریخ ۱۴ دی ۱۳۳۶ یعنی ۴ ژانویه ۱۹۵۸ با سقوط آن به جو زمین به پایان رسید که در اثر اصطکاک شدید با اتمسفر سوخت و از بین رفت.

تصاویری از نخستین سازه بشر در فضا